'Eşi benzeri görülmemiş', 'Hayret verici', 'Golyat': Bilim İnsanları Kuzey Buz Denizi'ndeki Buz Erimelerini Tasvir Ediyorlar.

Bu haber, Common Dreams ekibi tarafından 7 Eylül 2012'de yayınlanan “'Unprecendented,' 'Amazing,' 'Goliath': Scientists Describe Arctic Sea Ice Melt” başlıklı makalenin çevirisidir.

Kuzey Buz Denizi'ndeki buz seviyeleri 26 Ağustos'ta kırılan rekor seviyenin de altına inmeye devam ediyor.

Kuzey Buz Denizi'ndeki buz erimelerinden dudağı uçuklayan bilim insanları, seviyedeki rekor düşüşleri “hayret verici”, “bir Golyat”¹ ve “eşi benzeri görülmemiş” olarak tasvir etti. 26 Ağustos'ta bir düşük seviye rekoru kaydedildikten sonra buz seviyesi düşmeye devam etti ve Ulusal Kar ve Buz Verileri Merkezi erime mevsiminin bir hafta daha süreceğini bildiriyor.

Bilim insanları, kuzey kutbu buzlarındaki erime hızının sersemletici olduğunu söylüyorlar. Norveç Kutup Enstitüsü uluslararası müdürü Dr. Kim Holmen BBC'ye “20 yıl, hatta 10 yıl önce bile hayal edebileceğimizden dahi daha büyük bir değişim bu.” şeklinde konuştu. “Dudağımız uçukladı. Sistemle ilgili anlayışımızı gözden geçirmeliyiz, bilimimizi gözden geçirmeliyiz ve çevremizdeki doğa ile ilgili hislerimizi gözden geçirmeliyiz.”

New York Şehir Üniversitesi'nin Kriyosferik (Buzul Küre ile ilgili) Süreçler Laboratuvarı müdürü jeofizikçi Marco Tedesco da, Wall Street Journal'a verdiği demeçte “Bu yılın erime mevsimi bir Golyat'tır. Hızla buz kaybediyoruz.” dedi.

Bu bilim insanları hiç umulmadık şeyler söylemiyor.

Yeraltında Hava'nın kurucularından Dr. Jeff Masters'ın yazdığına göre, “Kuzey Buz Denizi'ndeki buzları takip eden başlıca bilimsel kuruluşların hepsi en düşük buz yüzeyi, kapsamı ve hacmi için yeni rekorlar kırıldığında anlaşıyor. Bu kurumlar arasında Washington Üniversitesi Kutupsal Bilim Merkezi (en düşük buz hacmi rekoru), Norveç'ten Nansen Çevresel ve Uzaktan Algılama Merkezi ve Illinois Üniversitesi The Cryosphere Today de var.”

Ulusal Kar ve Buz Verileri Merkezi'nin 1979'dan beri gerçekleşen erimeyi resimlediği aşağıdaki grafik, buzla kaplı alanda her onyılda %10,2 azalma gösteriyor.

Masters ayrıca Kuzey Kutbu'ndaki erime rekorunun daha da geriye gidebileceğini ekliyor. Masters, “Yüzey buzlarının kapsamıyla ilgili uydu kayıtları 1979'dan başlıyor, gerçi Kinnard ve diğerlerinin yaptığı bir çalışma Kuzey Kutbu'nda böyle bir erimenin en azından 1450 yıldır görülmediğini gösteriyor.” yazıyor.

Norveç Kutup Enstitüsü'nde Kuzey Kutbu araştırmasına dahil olan bir başka araştırmacı, Dr. Edmond Hansen, erimenin tarihi seviyelerde olduğunu teyid ediyor ve BBC'ye bunun “hayret verici” olduğunu söylüyor:

“Bir bilim insanı olarak, bunun eşinin benzerinin hemen hemen 1500 yıldır görülmediğini biliyorum. Hakikaten hayret verici... Bu, sistemde muazzam etkileyici bir değişim.”

Hansen “Bu kısa ömürlü bir hadiseden ibaret değil. Bu, süregelen bir durum. Sürekli daha çok buz kaybediliyor ve süreç ivmeleniyor. Sadece grafiklere ve gözlemlere bakın, neler olduğunu kendi gözlerinizle görebilirsiniz.” dedi.

Masters buz erimesinin iklim üzerinde ciddi etkisi olacağının altını çiziyor, çünkü beyaz kar ve buz güneş ışığını yansıtırken okyanuslar soğuruyor. Buz eridikçe ve daha çok denizimiz oldukça, kendimize “daha çok ve daha hızlı küresel ısınma için bir reçete” yarattığımızı yazıyor Masters.

Ağustos 2012'de Kuzey Kutbu'nda buzla kaplı alan 4.72 milyon kilometrekareydi. İşaretli alan aynı ay için 1979-2000 yılları arasındaki orta değeri gösteriyor. Coğrafi Kuzey Kutbu siyah çarpı işaretiyle gösteriliyor. (Referans: Ulusal Kar ve Buz Verileri Merkezi)

1Türkçe'de Câlût da denilen mitolojik savaşçı devle ilgili Wikipedia makalesi için tıklayın.